التهاب یا حساسیت پوستی به رنگ های مورد استفاده یکی از اولین علائم واکنش بدن به جسم خارجی یعنی رنگ مورد استفاده در تاتوست. حساسیت یا آلرژی، اگر چه واکنش طبیعی سیستم ایمنی بدن به ماده ای خارجی بوده و تا چند روز پس از تاتو عادی است، اما اگر خود به خود رفع نشود، مشکلات جدی به دنبال خواهد داشت. حساسیت، ابتدا با تورم خفیف آغاز و سپس شدید شده و با خارش، جوش های ریز در محل(عفونی یا غیرعفونی) و بروز تب در محل تاتو همراه می شود و به کهیر منتهی می شود. اگر درمان تا این مرحله پاسخگو نبوده و علائم ذکر شده مخصوصاً کهیر درمان نشود، منجر به " آنافیلاکسی" یا همان "حساسیت شدید بدن" با علائمی چون تنگی نفس، رنگ پریدگی و کولاپس (روی هم خوابیدن و جمع شدن عروق) می شود.
نکته مهم جدی گرفتن بروز حساسیت پوستی است، چرا که این علامت مقدمه ای برای بروز مشکلات دیگر است.
از دیگر مشکلات و بیماری های ایجاد شده در بدن به دلیل تاتوی آلوده و نامناسب می توان به عفونت و آب کشیدگی محل تاتو در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی پس از تاتو، زخم (Scar)، ابتلا به بیماری هایی چون هپاتیت B ، هپاتیت C ، سل، کزاز و ایدز (AIDS) اشاره کرد.
مهم ترین نکته در ارتباط با تاتو
رعایت نکات بهداشتی در حین کار و پس از آن مهم ترین مساله می باشد. واکنش های آلرژیک یا حساسیتی نسبت به رنگ مورد استفاده یا سوزن، نه تنها در روزهای ابتدایی، بلکه گاهی تا مدت ها پس از تاتو کردن همراه شخص خواهد بود. مخصوصاً اگر از رنگ قرمز استفاده شود، این حساسیت شدیدتر و جدی تر است. عفونت های مختلف ممکن است تنها به صورت درد و تورم و یا عفونت های چرکی بروز کرده و ترشحاتی از محل تاتو خارج شود.
زخم (Scar) یکی از مشکلات شایع، مخصوصاً در صورت بروز عفونت در محل یا استفاده از اشیای نوک تیز غیر از سوزن الکتریکی است. گذشته از این موارد، هپاتیت نوع B،C و D، سیفلیس، ایدز، زگیل و تبخال از خطرناک ترین بیماری ها در اثر انجام تاتوی غیر بهداشتی است.
سوزن الکتریکی، ضدعفونی نکردن پوست بدن قبل از شروع تاتو، دست های آلوده شخص تاتوکننده و... همگی عوامل مهمی در جهت انتقال بیماری های واگیردار از فردی به فرد دیگر است. اما در این بین "سوزن الکتریکی" مهم ترین عامل در انتقال بیماری است.
از آنجا که نظارت دقیقی بر نحوه عملکرد مراکز انجام تاتو وجود ندارد، مسایل بهداشتی نیز به راحتی نادیده گرفته می شوند، به ویژه عدم تعویض سوزن یکی از مهم ترین دلایل انتقال بیماری از فردی به فرد دیگر است.
علاوه بر تاتوی دایمی که در آن از رنگ های شیمیایی استفاده می شود، امروزه نوع دیگری از تاتو به نام "تاتوی هنا یا مهندی" رایج شده که در آن تنها از رنگ های گیاهی به جای رنگ های شیمیایی استفاده می شود. اما به دلیل عدم اطمینان از گیاهی بودن رنگ ها، این نوع تاتو توسط FDA یا "سازمان بین المللی غذا و دارو" ممنوع اعلام شده است.
به عقیده بسیاری از پزشکان و روانشناسان افرادی که فقط برای تزیین و زیبایی دست به تاتو زده و به اصطلاح تاتوی دکوراتیو(تزئینی) انجام می دهند، افرادی تنوع طلب بوده و از این رو دایماً در حال تغییر رنگ یا مدل تاتوی خود و یا از بین بردن نقوش قبلی و تاتوی جدید هستند.
از بین بردن تاتو
پزشکان با استفاده از سه روش لیزر، جراحی و لایه برداری پوست (dermabrasion) اقدام به از بین بردن تاتو می کنند. اگرچه این روش ها برای از بین بردن تاتوهای درمانی، در صورت بروز اشکال نیز استفاده می شوند، اما اغلب در از بین بردن تاتوهای دکوراتیو(تزئینی) کاربرد دارند.
لیزر، جدیدترین روش درمانی برای از بین بردن نقوش تاتو شده در سطح بدن است. جراحی، برای انواع کوچک تاتو استفاده شده و برای انواع بزرگ و بسیار رنگی کاربرد ندارد.
لایه برداری از پوست (dermabrasion) نیز برای تاتوهای سطحی کاربرد داشته و راهی برای از بین بردن این نوع تاتوهاست.
علاوه برآن می توان از روش هایی چون کوتریزاسیون و پیوند پوست برای از بین بردن تاتو استفاده کرد.
بسیاری از روش های مورد استفاده در از بین بردن تاتو که در جوامع غربی رایج است، در ایران نیز کاربرد داشته و پزشکان ایرانی نیز به این روش ها آگاه هستند.
"لیزر" بهترین روش برای از بین بردن تاتو، با حداقل عوارض جانبی است. این روش به خصوص در تاتوهای وسیع و رنگی بسیار مناسب است. اما نکته مهم، توجه به "نوع لیزر" انتخابی برای از بین بردن رنگ های مختلف تاتو است. در واقع هر نوع لیزر مخصوص از بین بردن یک، دو یا چند رنگ خاص بوده و بر رنگ های دیگر بی اثر است. نکته دیگر، توجه به رنگ است. رنگ قرمز، زرد و سبز به سختی و دیرتر از رنگ های دیگر و رنگ های مشکی و آبی سریع تر و بهتر از بقیه رنگ ها به درمان پاسخ داده و محو می شوند و در نهایت این که عمق تاتو نیز بسیار مهم است. به طوری که هر چه عمق تاتو بیشتر باشد، نیاز به اشعه برای درمان بیشتر است. با این همه درمان و محو کامل تاتو امکان پذیر نبوده و برای از بین بردن آن به جلسات متعدد لیزر درمانی نیاز است که بی شک هزینه فراوانی را نیز در برخواهد داشت.
خود درمانی ها و عوارض ناشی از آن ها
متأسفانه برخی برای از بین بردن تاتو به جای مراجعه به پزشک، از روش های کاملاً غیر بهداشتی و یا شاید غیرانسانی مثل استفاده از سیگار داغ یا جسم داغ استفاده می کنند! که این روش ها نه تنها تاتو را از بین نمی برند، بلکه عاملی برای ایجاد زخم، سوختگی دایمی در محل، عفونت و... به شمار می روند.
خود درمانی های اینچنینی فقط بر مشکلات شخص افزوده و او را با وضعی نامساعد روانه بیمارستان می کند. در 90 درصد موارد درمانی برای این بیماران وجود نداشته و اثر زخم ناشی از تماس جسم داغ یا سیگار با محل تاتو، تا پایان عمر باقی می ماند که شاید این، کمترین عارضه این خود درمانی ها باشد.
شاید اگر تاتو کردن در ایران نیز مانند جوامع غربی به عنوان راهی برای درمان نقایص افراد نیازمند مطرح شده و به آن از منظری دیگر نگریسته شود، پیشرفت های چشمگیری نیز از طریق علمی در این روش درمانی ایجاد گردد.
پزشکان آمریکایی اخیراً برای درمان نقایص ابرو، روش جدیدی ارایه کرده اند که در آن ابتدا محل مورد نظر(ابرو) با تاتو مشخص شده و به اصطلاح "خط ابرو" برای فرد ایجاد می شود و چهار هفته پس از این مرحله در محل خط ابرو، جوانه مو کاشته و با رشد جوانه های مو و ایجاد مو در خط ابرو، ابرو کاملاً ترمیم می شود